18 den önceki çalışmalar sigorta başlangıcı sayılır mı

29.08.1972 doğumlu bayanım, 15.12.1983-30.09.1987 arasında Türkiye'de 1156 gün SSK'ya bağlı olarak çalıştım. 1988 yılında evlenerek Almanya'ya geldim hâlâ Almanya'da ev kadını olarak yaşıyorum. Türkiye'de çalıştığım günlerin üzerine yurtdışı borçlanması yaparak emekli olmak istiyorum. SGK'nın sayfasında hesapladığımda 5000 günü tamamladığımda hemen emekli olabileceğim yazıyor. Fakat ben ilk SSK'lı olduğumda 11 yaşındaydım. Bildiğim kadarıyla 18 yaşın öncesi çalışmalar başlangıç olarak sayılmıyor. Ben şimdi borçlanmaya müracaat etsem emekli olabilir miyim? Özgenur Bingöl

Sayın okurum, 18 yaşından önceki SSK'lı çalışmalar konusu her zaman karıştırılmaktadır. Evet (01.04.1981 gününden sonraki) 18 yaşın altında işe girenler için sigortalılık süresinin başlangıcı 18 yaşın ikmaliyle başlar. Fakat bu emeklilik hesabında önemli değildir, çünkü kimin ne zaman hangi şartlarla emekli olacağı hesabında 18 yaşın önemi olmadan ilk SSK'lı olarak işe girdiği tarih dikkate alınır. Bu sebeple siz, 11 yaşında da olsa 15.12.1983 SSK girişi ile 40 yaşından sonra olmak kaydıyla (ki 40 yaşını tamamlamışsınız) 5000 gün ile SSK'dan emekli olursunuz. Ancak, az para verip çok emekli aylığı almak istiyorsanız mutlaka tarih seçerek SGK'ya yurtdışı borçlanması yapın.

18 YAŞIN ÖNEMİ, SİGORTALILIK SÜRESİYLE İLGİLİDİR

Bilirsiniz eskiden, kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresi ve erkekler 25 yıllık sigortalılık süresi ve bu süreler içinde 5000 gün ile emekli oluyorlardı, 01.04.1981 gününe kadar da kim kaç yaşında işe girerse girsin kadınlar 20 yılı (erkekler 25 yılı) ve 5000 günü tamamlayınca emekli oluyorlardı. Örneğin bir kız çocuğu (gerçek örnektir) bir mama reklamında kullanılınca 6 aylık iken SSK'lı olunca 21 yaşında emekli olunca, 01.04.1981 günü Kanun çıkarıldı ve bu tarihten sonra 18 yaşından önceki süreler sigortalılık süresinin (kadın için 20, erkek için 25 yılın) hesabında dikkate alınmamaya başlandı.

Sigortalılık süresi olayı, 1999 yılında emeklilikte yaş kuralının da eklenmesiyle normal emeklilikte önemsiz kaldı. Ancak, malullük ve ölüm aylığında hâlâ önemlidir. Malulen emeklilik için 10 yıllık sigortalılık süresi ölüm (dul-yetim) aylığında da 5 yıllık sigortalılık süresi vardı. Örneğin, 15 yaşında işe giren biri, 10 yıl çalışıp 25 yaşında malul kalırsa, aslında 10 yıl çalışması var ama sigortalılık süresi 18 ile başladığında 7 yıllık sigortalılık süresi olacağından 28 yaşına gelmeden (18 yaşından sonra 10 yılı doldurmadan) malulen emekli edilemez. Aynı kişi 5 yıl çalışıp 20 yaşında vefat ederse de sigortalılık süresi sadece 2 yıl olacağından geride kalanlar ölüm (dul-yetim) aylığı alamaz.

Ancak, unutmayın normal emeklilikte sigortalılık süresinin HİÇBİR ÖNEMİ yoktur.

KEŞKE TARİH SEÇEREK AZ SÜRE BORÇLANSAYDIM

Ali Bey, Türkiye'de 4000 gün SSK sigortam varken, 1994 yılında ABD'ye gittim ve çalıştım. Sonra çok emekli aylığı almak için günlüğü 6.81 liradan 5700 günlük borçlanma yaptım, 36 bin lira ödedim emekli edildim, 850 lira emekli aylığı bağladılar. Emekli aylığım hatalı değil mi? Salih Kılıçcı

Sayın okurum, hata etmiş kılavuzsuz yurtdışı borçlanması yapmışsınız. Herkesin çok bildiği bir hata var. Çok prim öderseniz çok emekli aylığın olmaz, az süre ödeyip 1999 öncesini seçerseniz çok emekli aylığı alırsınız. Siz ise 6.81 liradan, sadece 1000 günlük 1999 öncesinden borçlanma yapsaydınız bugün 1125 lira emekli aylığınız olacaktı. Ancak siz, 1000 gün yerine tarih seçmeden 5700 günlük (gereğinden fazla) borçlanma yapıp ödemişsiniz.

Bu borçlanmada tarih seçmediğinizden SGK bu süreyi 1994-2008 arasına saymış. 6000 lira vererek, 1125 lira emekli aylığınız olacakken, 36 bin lira verip 850 lira emekli aylığınız olmuş. Yani hem cebinizden 30 bin lira para fazla çıkmış hem de 1125 yerine 850 lira emekli aylığınız olmuş. Emekli aylığınızı çekmediyseniz bu hatalar düzeltilir ama çektiyseniz yapacak bir şey kalmamış.