Doğum borçlanması kadınlarda emeklilik yaşını nasıl etkilediğini, doğum borçlanması yaparak ne zaman emekli olabilirim sorunuzun cevabını Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Kaya görüntülü olarak yanıtlıyor.
Gazetelerde, televizyonlarda kadınlara 4 yıl erken emeklilik haberleri yeniden yayınlanmaya başladı. Anneleri de bir emeklilik telaşı sardı.
Gazeteniz Star’da 20 Mayıs 2010 tarihindeki “Yüzbinlerce anne hukuk bekliyor” başlıklı yazımla doğum borçlanması konusunda SGK tarafından yapılan yanlışlıkları dile getirmiş ve “Umarız SGK yönetiminin uygulama değişikliğine gitmesi için (daha önce bir çok uygulamada olduğu gibi) milyonlarca TL dava masrafı ve vekalet ücreti ödemesi gerekmez. Bu ülkenin israf edecek kaynağı yok. Sosyal Güvenlik Kurumu da hukuku üstün tutmalı, sigortalılara hizmeti kolaylaştırmalıdır.” demiştik. İşte, yazımızın üzerinden çok geçmeden doğum borçlanması konusundaki bütün davaları birer birer kaybetmeye başlayan SGK, sessiz sedasız bir şekilde borçlanma tebliğini değiştirdi. 29.08.2008 tarihli Hizmet Borçlanma İşlemlerinin Usul ve Esasları Hakkında Tebliğde yer alan “ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarihten sonra” ibaresi kaldırıldı. Böylece, SGK tarafından uygulanan;
* Sigortalı kadının doğumdan önce SSK’lı olarak çalışmış olması,
* Doğumun çalıştığı işinden ayrıldıktan sonra 300 gün içinde gerçekleşmesi,
Şartları kaldırılmıştır. Böylece annelere, iki doğumla sınırlı olmak üzere doğum yaptıkları tarihten itibaren geçen en fazla iki yıllık süreleri, bu sürede adlarına prim ödenmemiş olması kaydıyla ve çocuklarının yaşaması şartıyla borçlanma hakkı getirilmiştir.
Doğum borçlanmasının bir aylık tutarı en az 243,36 TL olup, 4 yıl için 11.681,28 TL ödenmesi gerekmektedir.
***
Hem gün sayısı, hem de yaş etkilenecek
Öncelikle 4 yıl erken emekliliğin yanlış anlaşıldığını belirtmekte yarar var. Sanki emeklilikte yaş şartının kaldırıldığı şeklinde anlayış var, bu yanlış. Doğum borçlanmasının 2 tür etkisi olacak;
1- Gün sayısını artıracak,
2- Sigortalı olduğu tarihten önce doğum yapan kadınlarda sigorta başlangıç tarihini geriye götürecek.
Bu durumda gün sayısı eksik olan kadınların borçlanma yapmaları halinde SGK gün sayıları artacak. Ancak, sigortalı olduğu tarihten önce doğum yapan kadınlarda ise hem sigorta başlangıç tarihi geriye gidecek ve buna bağlı olarak emeklilik yaşı düşecek, hem de gün sayısı artacak.
Örnek 1: 4000 SGK gün sayısı bulunan Ayşe hanımın emekliliği için 5150 gün sayısı gerekiyorsa, bu durumda doğum borçlanması yapması halinde gün sayısı artacağı için emekli olabilecek.
Örnek 2: 6000 SGK gün sayısı bulunan ve sigortalı olduğu tarihten sonra doğum yapan Fatma hanımın emekliliği için 5300 gün sayısı gerekiyorsa, bu durumda doğum borçlanması yapmasının emekliliğine etkisi olmayacak.
Örnek 3: 1985 ve 1988 yıllarında iki doğum yapıp, ilk defa 1.1.1990 tarihinde SSK’lı olan Nurten hanım, doğum borçlanması yapmadığı takdirde 20 yıl sigortalılık süresini 46 yaşını ve 5375 gün sayısını doldurmak suretiyle emekli olabilecek.
Oysa Nurten hanım 1985 ve 1988 yıllarındaki iki doğumu borçlandığı takdirde sigorta başlangıç tarihi 1.1.1986 tarihine gideceğinden dolayı 20 yıl sigortalılık süresini 42 yaşını ve 5075 gün sayısını doldurmak suretiyle emekli olabilecek.
Görüldüğü gibi doğum borçlanmasında yeni dönem annelere büyük avantajlar sağlıyor.
Copyright Türkiye Rehberi 2006 - 2024. Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası | Feragatname