Hollanda ya da Hollanda Krallığı (Hollandaca: Nederland), Hollanda, Aruba ve Hollanda Antillerinden oluşur.
Hollanda, kuzey ve batıda Kuzey Denizi, güneyde Belçika, doğuda ise Almanya ile komşudur. Ülke topraklarının çoğunluğu deniz seviyesinin altındadır. Hollanda, Belçika ve Lüksemburg ile birlikte Benelüks ülkelerinden bir tanesini oluşturur. Hollanda'nın Rotterdam kenti, Avrupa'nın en büyük limanlarından biridir.
Hollanda meşruti monarşi ile yönetilen bir Avrupa ülkesidir. Hollanda nüfus yoğunluğu fazla olan bir ülkedir. Ülke özellikle peynirleri, yel değirmenleri, bisikletleri, laleleri ve sosyal hakları ile tanınır. Hollanda Avrupa Birliği, NATO, OECD üyesidir. Ayrıca Kyoto Sözleşmesi'ni imzalamıştır. Ülke Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne, Uluslararası Adalet Divanı'na, Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne ve Europol'e ev sahipliği yapmaktadır.
|
|||||
Slogan: "Je Maintiendrai" (Fransızca) "Ik zal handhaven" (Flemenkçe) "I shall stand fast"1 |
|||||
Ulusal marş: Wilhelmus van Nassouwe | |||||
Başkent | Amsterdam 52°21′N, 04°52′E |
||||
En büyük şehir | Amsterdam | ||||
Resmi dil(ler) | Hollandaca3 | ||||
Hükümet | Parlementer Demokrasi Anayasal Monarşi |
||||
- Kraliçe | Kraliçe Beatrix | ||||
- Başbakan | Jan Peter Balkenende | ||||
Bağımsızlık | 80 Yıl Savaşları | ||||
- İlan | 26 Temmuz 1581 | ||||
- Tanınma | 30 Ocak 16484 | ||||
AB'ye kabul | 25 Mart 1957 | ||||
Yüzölçümü | |||||
- Toplam | 41,526 km² (134th.) | ||||
16,033 sq mi | |||||
- Sular (%) | 18.41 | ||||
Nüfus | |||||
- 2008 yılında | 16,404,282 (61th.) | ||||
- 2001 sayımına göre | 16,105,285 | ||||
- Yoğunluk | 402/km² (25th.) 1,023/sq mi |
||||
GSMH | 2006 tahmini | ||||
- Toplam | 639.512 Milyon$ (20th.) | ||||
- kişi başına | 35,078$ (10th.) | ||||
Gelişmişlik Endeksi (2005) | 0.953 (9th.) – high | ||||
Para birimi | Euro (€)5 (EUR) | ||||
Saat dilimi | CET (UTC+1) | ||||
- Yaz | CEST (UTC+2) | ||||
İnternet alan adı | .nl6 | ||||
Telefon kodu | +31 |
Konu başlıkları |
Hollanda ismi aslında sadece ülkenin kuzeybatı kısmından Birleşik Hollanda Krallığı'nın en önemli eyaleti olan Hollanda Eyaleti'nden gelmektedir. 19.YY'ın ikinci yarısından itibaren bu eyalet iki eyalete bölünmüş durumdadır: Kuzey Hollanda (Başkent: Haarlem) ve Güney Hollanda (Başkent Den Haag). Hollandaca'da "Hollanda" ifadesi sadece bu iki eyalet için kullanılır. Bunun dışında "Hollanda" daha çok, insanların kendilerini tanımladıkları alaylı (ironik) bir isimdir. Futbolda da "Hollanda" ismi kullanılır, örneğin aslında savaş narası olan "Hup, Holland, hup!" sloganında.
Hollanda'nın dışındaki ülkelerde Hollandalılar genellikle "Hollandalı" olarak adlandırılırlar ve Hollanda turizm endüstrisi ve diğer endüstriler de ülkelerini "Hollanda" olarak pazarlamaktadırlar (hem İngilizce'de, hem de Almanca'da). Hollanda eyaletinden gelmeyen Hollandalılar, ismi veren bölge olan Hollanda'nın ülkenin geri kalan bölümlerinde herkes tarafından sevilmediği için, "Nederland" için "Hollanda" adına ve "Nederlander" için "Hollandalı" adına belli bir antipati beslemektedirler.
Ülkenin Hollandacadaki ismi olan "Nederland", "Alçaktaki Ülke" ismi tarihten gelmektedir. Hollanda, uzun bir dönem, hem yukarı Ren'de hem de Aşağı Ren'de toprakları olan Habsburg Kraliyet Sarayı'nın topraklarının bir parçasıydı. Yukarı Ren'i "Yüksekteki Ren Ülkesi" (Sundgau, Breisgau, Beriavusturya), Aşağı Ren'i de "Alçaktaki Ren Ülkesi" (Hollanda, Flanderler, Zeeland vs.) olarak adlandırdılar. Zamanla Ren Nehri'nin adı bu addan çıktı ve sadece "Alçaktaki Ülke" adı geriye kaldı. Bunun bir sebebi de, Habsburgluların yukarı Ren bölgelerini kaybetmiş olmalarıdır. Hollandaca'da tarihsel bölgeler için, Hollanda'da dağlık alanlar olmadığından ve sadece az bir kısım yükselti olduğundan, "de Lage Landen" da denir, yani derin veya alçakta duran Topraklar.
İngilizce "Dutch" adı, "duutsc" gibi Orta Hollanda biçimlerinden ortaya çıkmıştır. "duutcs" ve "dietsc" gibi Orta Hollanda biçimleri halk arasında konuşulan lehçelerin adlarıdır ve bu lehçelerin, yönetimin, bilimin ve kilisenin dili olan Latince'dan ayırd edilmesine yaramışlardır. "Dutch" ve "duutsc" biçimleri Almanca bir kelime olan "deutsch" ile bağlantılıdır, aynı kökenden gelir.
Utrecht Birliği'ne bağlı Kuzey Hollanda eyaletleri (Güney Hollanda, Zeeland, Utrecht, Gelderland, Overijssel, Groningen ve Friesland) 26 Temmuz 1581'de İspanya kralı II. Felipe'den bağımsızlıklarını ilan ettiler. 1648'de imzalanan Vestfalya Antlaşması'nda Hollanda vilayetlerinin bağımsızlığı tanındı. Bu yaklaşık olarak, daha sonra kurulacak olan Hollanda'nın bulunduğu bölgeydi. Buna karşın, bu bölgenin güneyinde kalan bölgeler, Flanderler dahil olmak üzere, krallıkta kaldı; daha sonra buradan Belçika Ülkesi oluştu. Bu tarihten sonra Kuzey Hollandalılar ve Güney Hollandalılar üzere iki toplumdan bahsedilmeye başlandı.
Viyana Kongresi kuzey ve güneyi bağımsız bir ülke olan Hollanda Krallığı olarak kısa bir süre için birleştirdi. Lakin güney Hollandalılar (Felemenkliler) 1830'da bağımsızlıklarını Belçika adı altında ilan etmişlerdi bile. ("Belgica" eski bir Roma eyaletinin ismidir, ve Rönesans döneminde bu ifade, kuzey de dahil, Hollanda'nın Latince ismi olarak kullanıldı.)
Konum: Batı Avrupa, Kuzey Denizi kıyısında, Belçika ve Almanya arasında yer alır.
Coğrafi konumu: 52 30 Kuzey enlemi, 5 45 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Avrupa
Yüzölçümü: 41,526 km²
Sınırları: toplam: 1,027 km
sınır komşuları: Belçika 450 km, Almanya 577 km
Sahil şeridi: 451 km
İklimi: Ilıman; deniz iklimi, yazlar serin ve kışlar ılıman geçer.
Arazi yapısı: Çoğunlukla kıyı bölgesinde alçak ovalar ve düzlükler, güneydoğuda tepelikler yer alır.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Prins Alexanderpolder -7 m; en yüksek noktası: Vaalserberg 322 m
Doğal kaynakları: Doğal gaz, petrol, işlenebilir arazi
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %21.96
daimi ekinler: %0.77
diğer: %77.27 (2005 verileri)
Sulanan arazi: 5,650 km² (2005 verileri)
Doğal afetler: Su baskınları
Nüfus: 16,491,461 (Temmuz 2006 verileri)
Nüfus artış oranı: %0.49 (2006 verileri)
Mülteci oranı: 2.72 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 4.96 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 78.96 yıl
erkeklerde: 76.39 yıl
kadınlarda: 81.67 yıl (2006 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 1.66 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.2 (2001 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 100 (2003 verileri)
Ulus: Hollandalı
Nüfusun etnik dağılımı: 91% Hollandalı, 9% Türk, Faslı ve diğer
Din: Roma Katolikleri %31, Protestan %21, Müslüman %4.4, diğer %3.6, inançsız %40
Dil: Hollandaca
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %99 (2003 verileri)
Ülke adı: Resmi tam adı: Hollanda Krallığı
kısa şekli : Hollanda
Yerel tam adı: Koninkrijk der Nederlanden
yerel kısa şekli: Nederland
ingilizce: Netherlands
Yönetim biçimi: Meşruti Krallık
Başkent: Amsterdam - Den Haag
İdari bölümler: 12 bölge; Drenthe, Flevoland, Friesland, Gelderland, Groningen, Limburg, Noord-Brabant, Noord-Holland, Overijssel, Utrecht, Zeeland, Zuid-Holland
Bağımlı toprakları: Aruba, Hollanda Antilleri
Bağımsızlık günü: 1579 (İspanya'dan)
Milli bayram: Kraliçe günü, 30 Nisan
Anayasa: 1814; bir çok kez yenilenmiştir, son düzenlenme tarihi 17 Şubat 1983
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: AfDB (Afrika Kalkınma Bankası), AsDB (Asya Kalkınma Bankası), AG (Avustralya Grubu), Benelux (Belçika, Hollanda, Lüksemburg Ekonomik Birliği), BIS (Uluslararası İmar Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CE (Avrupa Konseyi), CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Teşkilatı), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu), EIB (Avrupa Yatırım Bankası), EMU (Avrupa Ekonomi ve Para Birliği), ESA (Avrupa Uzay Ajansı), ESCAP (Asya ve Pasifikler Ekonomik ve Sosyal Komisyonu), Avrupa Birliği, FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-10, IADB (Amerika Bölgesi Kalkınma Bankası), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICC (Milletlerarası Ticaret Odası), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IEA (Uluslararası Enerji Ajansı), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü), ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM, NATO (Kuzey Atlantik Asemblesi), NEA (Nükleer Enerji Kurulu), NSG, OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı), OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü),OPCW, OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNFICYP (BM Barış Gücü), UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNITAR (BM Eğitim Araştırma Enstitüsü), UNMEE (BM Etyopya-Eritre Misyonu), UNMIBH (BM Bosna Hersek Misyonu), UNMIK (BM Kosova Geçici Yönetimi), UNTSO (BM Mütareke Gözlem Örgütü), UNU, UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WEU (Batı Avrupa Konseyi), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü), ZC
GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 512 milyar $ (2006 verileri)
GSYİH - reel büyüme: %2.9 (2006 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %2.1
endüstri: %23.9
hizmet: %73.9 (2006 verileri)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %1.4 (2006 verileri)
İş gücü: 7.6 milyon (2006)
Sektörlere göre işgücü dağılımı: hizmet %79, endüstri %19, tarım %2 (2006 verileri)
İşsizlik oranı: %5.5 (2006 verileri)
Endüstri: Tarım endüstrileri, metal ve mühendislik ürünleri, kimyasallar, petrol, inşaat, elektrikler, balıkçılık
Endüstrinin büyüme oranı: %2.3 (2006)
Elektrik üretimi: 92.7 milyar kWh (2004)
Elektrik tüketimi: 102.4 milyar kWh (2004)
Elektrik ihracatı: 5.2 milyar kWh (2004)
Elektrik ithalatı: 21.4 milyar kWh (2004)
Tarım ürünleri: Hububat, patates, şeker pancarı, meyve, sebze, çiftlik hayvanları
İhracat: 413.8 milyar $ (2006)
İhracat ürünleri: Makine ve parça, kimyasallar, yakıt, gıda maddeleri
İhracat ortakları: Almanya %24.9, Belçika %13, Fransa %9.4, Birleşik Krallık %9.2, İtalya %5.7, ABD %4.3, İspanya %4.1 (2005)
İthalat: 373.8 milyar $ (2006)
İthalat ürünleri: Makine ve araçlar, kimyasallar, yakıt, gıda maddeleri, giysiler
İthalat ortakları: Almanya %16.6, Belçika %9.3, Çin %8.8, ABD %7.6, Birleşik Krallık %5.8, Fransa %4.7, Rusya %4.4 (2005)
Para birimi: Euro (EUR)
Para birimi kodu: EUR
Mali yıl: Takvim yılı
Kullanılan telefon hatları: 7.6 milyon (2005)
Telefon kodu: 31
Radyo yayın istasyonları: AM 4, FM 246, kısa dalga 3 (2004)
Radyolar: 15.3 milyon (1996)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 21 (1995)
Televizyonlar: 8.1 milyon (1997)
Internet kısaltması: .nl
Internet servis sağlayıcıları: 52 (2000)
Internet kullanıcıları: 10,806,328 (2004)
Demiryolları: 2,808 km (2005)
Karayolları: 134,000 km (2005)
Su yolları: 6,183 km
Boru hatları: Ham petrol 418 km; petrol ürünleri 965 km; doğal gaz 10,230 km
Limanları: Amsterdam, Delfzijl, Dordrecht, Eemshaven, Groningen, Haarlem, Ijmuiden, Maastricht, Rotterdam, Terneuzen, Utrecht, Vlissingen
Hava alanları: 27 (2006 verileri)
Helikopter alanları: 1 (2006 verileri)
Copyright Türkiye Rehberi 2006 - 2024. Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası | Feragatname