Kıdem tazminatında geçmişiniz pazarlığa tabi

Merhaba, yeni çıkarılması planlanan Kıdem Tazminatı Fonu kanunu ile bugüne kadarki kıdemlerimiz fona mı aktarılacak? Yoksa şirket tarafından bize ödenecek mi, hak kaybı söz konusu değil diyorlar ama hesaplamalar da aynı şekilde olmayacak. Eğer haklarımız fona aktarılacaksa biz bunu ne zaman kullanabileceğiz? Müjgan

Hanımefendi, gerek Çalışma Bakanımız ve gerekse diğer bazı bakanlarımızın açıkladıklarına göre, Kıdem Tazminatı Fonu uygulaması 2012 Ocak ayına kadar yasalaştırılacak ve şimdilik düşünülen model de "Avusturya Modeli"dir. Şayet, bu model aynen TBMM'den geçirilirse, geçmiş kıdem tazminatlarınız için size üç seçenek sunacaklar. Bu arada daha fondan hangi hallerde para ödeneceği de belli değil ama Avusturya modeli aynen alınırsa, ölünce yakınlarınız, emekli olunca siz veya işten çıkıp 5 yıl evinizde beklerseniz siz alabileceksiniz.

Geçmiş kıdem için üç seçenek var

"Avusturya Modeli"nde çalışanların geçmiş kıdem tazminatı alacakları için üç seçenek sunulmuştur. Bu seçenekleri iyi değerlendirip karar vermek gerekir ama her durumda işveren pazarlıkta güçlü.

1 Yeni Sisteme Girmiyoruz

Çalışanlar işverenleri ile anlaşıp eski sistemde kalmayı tercih edebilir. Bu durumda siz ve işvereniniz yeni fon sistemine girmeyeceksiniz ve eski sistemde devam edeceksiniz. Sizin hizmet sözleşmeniz kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona ererse, işvereniniz eski düzende olduğu gibi her yıla bir brüt maaşınız tutarında son brüt ücretinize göre hesaplama yapıp, kıdem tazminatı ödemesi yapacak. Tabii, yeni fon sistemine girmediğiniz için işvereniniz de bundan sonra fona kıdem tazminatı fon primi de ödemeyecektir. İşinizi kıdem tazminatı alamayacak şekilde kaybederseniz de tek kuruş alamayacaksınız.

2 Eski Haklar Pazarlıkla Fona Devredilsin

Yine çalışan ile işveren aralarında anlaşarak eski dönemden kalan kıdem tazminatı rakamını fona aktarmayı seçebilirler. Ancak, burada aktarılacak tutar gerçek alacağınız olmayacaktır. Mesela, 10 yıldan beridir işverenin yanında çalışıyor ve aylık brütünüz de 2000 lira ise normal alacağınız 20 bin lira olduğu halde fona aktarılacak paranın kaç para olacağına işveren ile siz oturup karar veriyorsunuz. Bu da her zaman için 20 bin liradan az olacaktır. Bu tercih edildiğinde, işveren o tarihe kadar işçi lehine işlemiş (anlaştıkları) kıdem tazminatı rakamını, çalışan adına fondaki hesabına aktarıyor ve fona aktarılacak prim ödemeleri o tarihten sonra başlıyor.

3 Eski Eskidir, Yeni de Yeni

Bu seçenek tercih edilirse, işveren geçmiş haklarınızı fona aktarmıyor ama yeni dönem için fona sizin adınıza belirlenecek oranda kıdem tazminatı primi ödemeye başlıyor. Bunun seçimi de sizin ve işvereninizin anlaşma yapmasına bağlıdır. İlerde işinizi kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde kaybederseniz geçmiş dönem için alacaklarınızı eski sistem üzerinden işverenden alacaksınız, yeni fon döneminin parasını ise şartları oluştuğunda fondan çekeceksiniz. Mesela, bugün için 10 yıllık kıdem tazminatı alacağınız varsa ve 5 yıl sonra işten kıdeminizi alacak şekilde ayrılırsanız, 10 yıllık dönemin kıdem tazminatını işverenden tahsil edeceksiniz, 5 yıllık fon döneminin parasını ise fonun şartları oluştuğunda daha sonra alacaksınız. (Mesela, emekli olunca siz veya vefat edince yakınlarınız)