Sağlıkta ABD'leşiyoruz

Obama ile Amerika Birleşik Devletleri'nde yeni bir sağlık politikası başlayacaktı ama maalesef Obama, sağlık ve ilaç tröstleriyle baş edemedi ve başaramadı. Ama biz şimdi Amerikanlaşmaya tam gaz devam ediyoruz. Obama, seçim kampanyası sırasında sık sık annesinin hastalığından örnek vererek, acımasız ve para üzerine kurulu olan Amerikan sağlık sistemini değiştireceğine vurgu yapa yapa seçimi kazandı.

AMERİKAN SAĞLIK SİSTEMİ ÖZELDİR

Amerika'da devlet sağlık sistemine pek karışmaz, özele ait sağlık sigorta şirketleri ile özele ait sağlık kurumlarının karşısında birey genelde yalnızdır. Sağlık sigortası ve güvencesi olmayan 50 milyondan fazla Amerikan vatandaşı vardır ve bunlar için hayır kurumları, kiliseler tedavi merkezleri açarlar, bedava ilaç vermek için kampanyalar düzenlerler. Obama'nın getireceği sistemle sağlık sigortasına dahil olanların koşulları iyileşirken, sağlık güvencesi olmayanlara da isterlerse devlet sigortası şemsiyesi altına girme imkânı tanınacak. Hesaplamalara göre, yapılacak olan düzenlemeler sonrasında ABD bütçesinden yılda 900 milyar kadar ilave bir sağlık harcaması devletin cebinden çıkacak, ama Amerikalılar özel sağlık kurumları ile ilaç endüstrisinin karşısında yalnız olmayacaklar, devletin kolları altında olacaklar.

Bizim sağlık sistemimizin temeli ise, 224 sayılı "Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun"dur ve biz 1961 yılında bu kanunu uygulamaya başlamışız. Kanunda, "İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nde bir hak olarak tanınan sağlık hizmetlerinden faydalanmanın sosyal adalete uygun bir şekilde ifasını sağlamak maksadıyla tababet ve tababetle ilgili hizmetler bu kanun çerçevesinde hazırlanacak bir program dahilinde sosyalleştirmektir" diye yazmaktadır.

Bu kanun gereğince insanlar önce sağlık ocağı hekimine gidip ardından da sağlık ocağı hekimi tarafından devlet hastanesine sevk edilirlerse tek kuruş para vermek zorunda değiller. Amerika'nın yeni sağlık politikaları gereğince artık gerek Amerikalılar gerekse Amerikan devletinin ilaca ve sağlığa daha az para verecek olması, ilaç devleri ile sağlık kuruluşlarını başka ülkelere itmeye başladı. İşte bu nedenle iş IMF'ye düşüyor. Sermayenin yatırım yapmak istediği ülkelerin gerek yasal mevzuatını gerekse kârlılık durumlarını IMF uygun hale getiriyor.

ÖZEL HASTANELERİMİZİN SAYISI PATLADI

Mesela, sağlık harcamalarımızı patlattı diye yakınılan "Sosyal Güvenlik Reformu"nun yasalaşması esnasında her altı ayda bir vermesi gereken 500'er milyon doları, yedi kere erteledi. Her gözden geçirme sırasında, "Sosyal Güvenlik Reformu'nu yapın, parayı vereyim" diyerek sonunda sağlık ve sosyal güvenlik mevzuatı, IMF'nin arkasında duran sermayenin durumuna uygun hale getirilince 3.5 milyar doları verdi. Daha birkaç yıl öncesine kadar özel hastane kelimesini birçokları duymamıştı bile, sadece İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük metropollerde birer ikişer tane vardı.

Şimdi ise bırakın illeri, her ilçede bile özel hastane var. Devlet ve üniversite hastanelerine verilen sağlık paraları yanında özel hastanelere verilenlerin esamisi bile okunmazken, 2008 yılında özel hastanelere SGK'nın ödediği para, üniversite hastanelerine ödediği paranın 2 katını geçti. Tüm bunlar alt alta sıralandığında Türkiye'nin sağlıkta ABD'leşme yolunda olduğunun işaretini veriyor.

Ali Tezel Bloomberg