Sigortada deneme süresi olmaz

"Ne zaman yapacaksınız?" dediğimde "Bugün yarın" deyip oyalıyorlar. Alo 170'i aradım şikâyette bulunmak için ama baskına geldiklerinde şikâyet edenin kimliği açıklanıyormuş. Bu yüzden çok korkuyorum, elim ayağım bağlı, hâlâ aynı işyerinde çalışıyorum, ne yapmalıyım? İsmi saklı

Sayın okurum, sosyal güvenlikte deneme süresi diye bir şey yok. Hatta daha da ilerisi, işe başlayacak kişinin sigortası en az bir gün önce SGK'ya işveren tarafından bildirilmelidir. Deneme süresi sadece İş Kanunu'nda var, o da 2 aydır ve 2 ay içinde yani deneme süresi içinde işçi çıkarılırsa ihbar tazminatı ödenmemesini öngörür. 5510 Sayılı SS ve GSS Kanunu'nun 8'inci maddesine göre, "İşverenler, 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişileri, 7'nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıç tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesiyle kuruma bildirmekle yükümlüdür". Bu yükümlülüğe uymayan işverenlere de sigortasız işçi çalıştırdığı için hem işe giriş bildirgesi cezası hem de aylık prim hizmet belgesi cezası verilir.

DENEME SÜRESİ İŞ KANUNU'NDA VAR

Çalışanların sosyal güvenliklerini değil, işyerinde çalışma ilişkilerini düzenleyen 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 1 5'inci maddesine göre, "Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay olabilir. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir. Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları saklıdır".

Buna göre, siz işe girerken hizmet sözleşmesi imzalanmışsa ve sözleşmede deneme süresi yazıyorsa 2 ay içinde yani deneme süresinde işten çıkarılırsanız ve çıkarsanız 2 haftalık ihbar öneli ve tazminatı iki taraf için de borç olmaz.

DENETMENLER İSMİNİZİ AÇIKLAMAZ

Alo 170'i aramışsınız, o halde en geç 15 gün içinde denetim elemanları işyerinize gelip denetim yapacaklar. Bu denetim esnasında sizin isminizi işverene söylemezler ama sizi sigortalı yapmak için işyerinde ararlar. Herkesten tek tek kimliğini isteyip sigortalı mı değil mi bakarlar ve sigortasız olanları da tutanağa alırlar. İşte burada denetmenlerin sorularına doğru cevap verin, burada 2 aydır sigortasızım demekten korkmayın ve tutanağa da imzanızı atın.

SGK denetim elemanlarıyla sigortalı olamazsanız da kaybetmiş bir durum yok. Bu işyerinden işten çıktıktan sonraki beş yıl içinde iş mahkemesinde hizmet tespit davası açıp, belge veya şahitlerle sigortasız yıllarınızı sigortalı hale getirebilirsiniz.

3600 GÜNLE 58'DE EMEKLİ OLACAKSINIZ

1972 Haziran doğumluyum, SSK başlangıcım 11.04.1997'dir. SSK gün sayım 3550'dir. Bu bilgiler dahilinde ben ne zaman emekli oluyorum? Doldurmam gereken günlerimi çalışmanın haricinde nasıl kapatabilirim? Kadriye YILDIZ

Hanımefendi, emeklilik için iki alternatifiniz var. Birincisi var olan 3550 günü 50 gün daha prim ödeyerek 3600 güne çıkarırsanız 58 yaşında (2030 yılında) SSK'dan emekli olmaya hak kazanırsınız. Prim ödemeye devam eder de 5900 güne ulaşırsanız 53 yaşında 2025 yılında SSK'dan emekli olursunuz. Eksik kalan prim günlerini isteğe bağlı Bağ-Kur'da da ödeyebilirsiniz ama isteğe bağlı Bağ-Kur'da en fazla 3 yıl 5 ay prim ödemeye dikkat edin. 3 yıl 5 aydan çok isteğe bağlı Bağ-Kur öderseniz, SSK'dan emekli olma hakkını kaybedersiniz.

Memurun zammını Sayıştay Başkanı belirleyecek

Aslında bu başlığı daha önce bu köşede okudunuz ve detaylı açıklanmıştı ama hâlâ TBMM'de memurların 2012 Ocak zammını da belli edecek Memur Toplu Sözleşme Kanunu görüşülüyor. Sendikalar ile hükümet toplu sözleşmede 15 gün içinde anlaşamazsa konu "Kamu Hakem Kurulu"na gidecek ve Hakem Kurulu'nda da tasarıya göre 5 memur sendika temsilcisi, 5 kamu temsilcisi var. Başlarında da Sayıştay Başkanı olacak. Bu durumda memur zammını da Sayıştay Başkanı belirleyecek diyebiliriz.

Kaynak : Ali Tezel Bloomberg HT