Çifte maaşı duyan, SGK'ya koştu

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun ölen eşinden maaş alan kadınların babalarından da aylık alabileceğine yönelik kararı, bu durumdaki çok sayıda kişiyi harekete geçirdi. Binlerce kadın, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) müracaat ederek ikinci maaş talep etti. Çifte maaş haberi, bazı simsarların türemesine de yol açtı. İl müdürlükleri önünde ortaya çıkan yeni iş takipçileri, bilgi almak için gelen kadınlardan çifte maaş vaadinde bulunarak haksız para almaya çalışıyor.

Yargıtay Genel Kurulu, yerel mahkemenin ölen eşinden maaş alan kadının ölen babasının aylığını alamayacağına yönelik kararını bozmuştu. 2003 yılında ölen kocasından emekli maaşı alan bir kişi, 1996 yılında vefat eden babasından aylık bağlanması için yaptığı başvurunun SGK tarafından reddedilmesi üzerine Ankara 13. İş Mahkemesi dava açtı.

Yerel Mahkeme, davayı reddedince dosya Yargıtay 21. Hukuk Dairesi'nin önüne geldi. Daire davacının eşinden ölüm aylığı almakta olsa bile babasından da ölüm aylığı talep etme hakkına sahip olduğuna hükmetti. Yerel mahkemenin kararında direnmesi üzerine dosya Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun gündemine geldi. Dosyayı inceleyen Kurul, eşlerinden ölüm aylığı alan kadınların babalarından da ölüm aylığı alabileceğine hükmetti.

Öte yandan Yargıtay'ın kararı kafa karışıklığına yol açtı. Kararda 2005'teki yasal düzenlemeye atıf yapılırken 1 Ekim 2008'de yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik Reformu, bu konuda sil baştan düzenleme getiriyor. 1 Ekim 2008'den önce dul kalan kadınlara, SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı gibi farklı kurumlardan olmak kaydıyla hem kocasının hem de babasının maaşı bağlanabiliyordu. Ancak 5510 sayılı kanunla 2008'den sonra hem babadan hem kocadan maaş bağlanması uygulaması son buldu. Daha önce bağlanan aylıklara dokunulmadı.

Dolayısıyla yürürlükteki kanuna göre hem babadan hem de kocadan aylık bağlanması mümkün değil. Ancak eşinden veya babasından bağlanacak maaşlardan yüksek olanı tercih etme hakkı bulunuyor. Çift aylık, kızın bekar ve çalışmaması halinde mümkün oluyor. Bu durumda kız, ölen anne ve babasının her ikisinden maaş alabiliyor. Anne ve babasından bağlanması gereken yetim aylığında tutar olarak hangisi yüksek ise o aylığın tamamı, diğerinin ise yarısı bağlanıyor. Evlendiğinde veya çalışmaya başladığında ise maaşı kesiliyor. Ancak burada da bir istisna var.

Buna göre kız çocuğu çalışmaya başladığında eğer SSK veya Bağ-Kur'a tabi çalışıyorsa ve anne ya da babasından dolayı Emekli Sandığı'ndan maaş alıyorsa bu maaşı devam edebiliyor. Ancak aynı kişi, devlet memuru olarak çalışırsa anne-babasından olan maaşı kesiliyor.