Tam 4.5 milyon kişiye af geliyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) prim borcu olan 4.5 milyon kişiyi affetmeye hazırlanıyor. 1.5 milyon esnafın SGK'ya borcu 21.8 milyar lira. Gelir testi yaptırmayan 3 milyon kişinin de 4 milyar lira borcu birikti. Af düzenlemesi torba yasaya girdi.
Hazırlıkları devam eden torba kanunda çalışanlara yönelik hangi düzenlemelerin olduğu konusu medyada birçok kez yer aldı. Prim affından, devlette 4/C'lilere kadroya kadar pek çok düzenlemenin yakında çıkacak bu kanunda kendisine yer bulduğu konuşuldu. Ancak en son toplanan Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nda sigortalılar için sadece iki düzenlemenin son hazırlanan torba kanun tasarısına girmesi kesinleşti.
Geçtiğimiz hafta toplanan Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nda ekonomi kurmaylarına uzun uzadıya anlatılan ve üzerinde mutabakata varılan SGK'nın esnafın prim borcuna yönelik düzenlemesi ve Genel Sağlık Sigortası'ndan yararlanmak için gelir testi yaptırması gerektiği halde yaptırmayanların sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi konusu, torba kanuna girdi. Bu ay sonuna kadar veya şubat ayı başında kanun tasarısı Meclis'te olacak.
Esnafa prim kolaylığı
Torba Kanun tasarısında kendine yer bulan en önemli düzenleme esnafın prim borcuna yönelik. Esnafın Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) prim borcu her geçen gün birikiyor. Şu an için Bağ - Kur (4/b) primlerini ödeyemedikleri için serbest meslek sahiplerinin SGK'ya 21.8 milyar TL civarı borcu var. 2.9 milyon esnafın 1.5 milyonu bu durumda. Yani neredeyse her iki esnaftan birinin prim borcu var. SGK yönetimi geçtiğimiz aylarda prim borcu 6 bin TL ve üzerinde olan yaklaşık 1 milyon esnafa ödeme yazısı gönderdi. 6183 Sayılı Amme Alacakları Yasası kapsamında borçların ödenebileceği hatırlatıldı.
Borç ve süre silinecek
Torba kanunun yasalaşması sonrasında Bağ - Kur (4/b) kapsamında prim borcu olanlardan, 12 ay ve üzeri borca sahip olanların borçları, 3 aylık ödeme süresi tanındıktan sonra, ödenmemesi durumunda sigortalılık süreleriyle birlikte silinecek. Yani borçlu oldukları dönemler sigortalı olarak artık değerlendirilmeyecek. Torba Kanun hazırlıkları çerçevesinde daha önce 24 ay ve üzeri borcu olanlar için bu düzenlemenin yapılacağı ortaya çıkmıştı. Ancak esnaf odaları, borsalar, ticaret odaları bu sürenin 12 ay olarak düzenlenmesi yönünde Çalışma Bakanlığı'na sürekli talepte bulundular ve borçluluk süresi tasarıda en son olarak 24 aydan 12 aya indi. Tasarıya göre, prim borçlusu esnaf, hesabından silinen sigortalılık süresini yürürlükte olan ‘borçlanma' kuralları çerçevesinde daha sonra borçlandığı takdirde, tekrar kazanacak. Yani sigortalılık süresini kaybetmeyecek.
Emekliliğe yetecek kadar
Getirilecek bu yeni düzenlemeyle artık prime ihtiyacı kalmayanların, ödeyemedikleri prim borçları için üzülmelerine gerek yok. İhtiyaçları kadar süreyi borçlanarak, geriye kalan sürenin borçlarından kurtulacaklar. Örneğin, 2 yıllık prim borcu olan bir esnaf, emekliliği için borcun sadece yarısı yeterliyse sadece 1 yıl için borçlanacak, geriye kalan 1 yıllık sigortalılığı iptal edilmiş olacak. 12 aydan daha kısa süreli prim borcu olanlar için de halen yürürlükte olan 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Hakkında Yasa uyarınca taksitlendirme yapabilmek mümkün. Yeni düzenleme prim tahsilatının artırılmasının yanısıra, borçları nedeniyle sağlık yardımlarından yararlanamayan esnafa yeni bir imkan tanıyor. Borcundan kurtulan serbest meslek sahipleri için sağlıktan yararlanmanın önü böylece açılmış olacak.