AKP
Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti ya da AKP), 2001 yılında mevcut genel başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kurucu başkanlığında kurulan Türk siyasî partisi. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması AK Parti olmakla birlikte, baş harflerinden oluşan AKP kısaltması da kullanılmaktadır. Partinin amblemi sarı ve siyah renklerden oluşan ampuldür. Türkiye'de yapılan son iki genel seçimde en çok oyu alan partinin genel başkanı Recep Tayip Erdoğan hükümeti kurmakla görevlendirildi.
AKP Haritası, İletişim, Yol Tarifi ve Adresi Nerede
Partinin mevcut genel başkanı ve kurucularından olan Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti'nin siyasi yelpazedeki yerinin muhafazakâr demokratlık olduğunu belirtmiştir.[6] Kurucuları ve partinin önde gelen isimlerinden bir bölümü, eski Fazilet Partisi'ne yakın ya da Fazilet Partisi kadrosundan olup, partinin kapatılmasından sonra kurulan ve devam niteliğine sahip olduğu kabul edilen Saadet Partisi'ne katılmamışlardır. Partinin, gerek kuruluştaki, gerekse sonraki dönemlerdeki kadroları değişik parti ve siyasi görüşlerden pek çok adı barındırmıştır. Parti, Fazilet Partisi'nin (veya ilgili siyasi geleneğin) bir uzantısı olarak gösterilmesine şiddetle karşı çıkmıştır." Ayrıca AK Parti'nin ANAP'ın devamı olduğu iddia edilmiştir.
AK Parti 15 aylık bir parti olarak 3 Kasım 2002 tarihinde yapılan seçimlerde en yüksek oy oranını alan parti olarak (geçerli oyların %34,63'ü), Abdullah Gül başkanlığında 58. Cumhuriyet Hükümeti'ni kurdu. Aldığı siyaset yasağı[9] nedeniyle kabine ve TBMM'de yer alamayan genel başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın bu yasağı, Cumhuriyet Halk Partisi'nin de desteklediği bir anayasa değişikliği ile aşıldı. Erdoğan, 8 Mart 2003 tarihinde Siirt'te yapılan yenileme seçimlerinde milletvekili seçilerek meclis'e girdi. Bunun üzerine Abdullah Gül başkanlığındaki 58. Hükümetin 11 Mart 2003 tarihindeki istifasının ardından Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'den hükûmeti kurma görevini alan Recep Tayyip Erdoğan, 15 Mart 2003 tarihinde 59. Cumhuriyet Hükümeti'ni kurdu.
Parti, bazı karşıtları tarafından Millî Görüş hareketinin bir parçası olmakla suçlansa da, partinin önde gelen isimleri bu yakıştırmayı şiddetle reddetmektedir. Bunun basın-yayına yansıyan en belirgin örneği, partinin kurucusu Recep Tayyip Erdoğan'ın bir konuşmasında "Milli Görüş gömleğini çıkardık" şeklindeki deyişidir[10]. Partinin, Türkiye'nin ABD ile müttefiklik ilişkilerini koruma siyaseti ve AB üyeliği yönünde attığı adımlar, Milliyetçi ve sol kesimlerce ulusal çıkarlardan ödün verildiği iddiasıyla eleştirildi.
Tarihçe
14 Ağustos 2001 tarihinde kurulan partinin kuruculardan Recep Tayyip Erdoğan, Abdullah Gül, İdris Naim Şahin, Binali Yıldırım ve Bülent Arınç partinin önde gelen isimleridir. Bünyesinde, Millî Selamet Partisi-Refah Partisi-Fazilet Partisi (Millî görüş), Anavatan Partisi (Turgut Özal'a yakın isimler), ve Adalet Partisi-Doğru Yol Partisi (merkez sağ) kökenli isimleri barındırmaktadır.AK Parti 15 aylık bir parti olarak 3 Kasım 2002 tarihinde yapılan seçimlerde en yüksek oy oranını alan parti olarak (geçerli oyların %34,63'ü), Abdullah Gül başkanlığında 58. Cumhuriyet Hükümeti'ni kurdu. Aldığı siyaset yasağı[9] nedeniyle kabine ve TBMM'de yer alamayan genel başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın bu yasağı, Cumhuriyet Halk Partisi'nin de desteklediği bir anayasa değişikliği ile aşıldı. Erdoğan, 8 Mart 2003 tarihinde Siirt'te yapılan yenileme seçimlerinde milletvekili seçilerek meclis'e girdi. Bunun üzerine Abdullah Gül başkanlığındaki 58. Hükümetin 11 Mart 2003 tarihindeki istifasının ardından Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'den hükûmeti kurma görevini alan Recep Tayyip Erdoğan, 15 Mart 2003 tarihinde 59. Cumhuriyet Hükümeti'ni kurdu.
Parti, bazı karşıtları tarafından Millî Görüş hareketinin bir parçası olmakla suçlansa da, partinin önde gelen isimleri bu yakıştırmayı şiddetle reddetmektedir. Bunun basın-yayına yansıyan en belirgin örneği, partinin kurucusu Recep Tayyip Erdoğan'ın bir konuşmasında "Milli Görüş gömleğini çıkardık" şeklindeki deyişidir[10]. Partinin, Türkiye'nin ABD ile müttefiklik ilişkilerini koruma siyaseti ve AB üyeliği yönünde attığı adımlar, Milliyetçi ve sol kesimlerce ulusal çıkarlardan ödün verildiği iddiasıyla eleştirildi.
| Adalet ve Kalkınma Partisi | |
|---|---|
 |
|
| Kısaltma | AK Parti[1] |
| Genel Başkan | Recep Tayyip Erdoğan |
| Genel Sekreter | İdris Naim Şahin |
| Kurucusu | Recep Tayyip Erdoğan |
| Slogan(ları) | Biz birlikte Türkiye'yiz |
| Kuruluş tarihi | 14 Ağustos 2001 |
| Siyasi görüşü | Muhafazakar Demokrasi Ekonomik liberalizm |
| Politik pozisyon | Merkez sağ |
| Uluslararası üyelik | Avrupa Halk Partisi(gözlemci üye) |
| Yeraldığı hükûmetler | 58. - Gül Hükümeti 59. - 1. Erdoğan 60. - 2. Erdoğan |
| Resmî renkleri | Sarı, siyah, mavi[1] |
| TBMM | 334 / 550
|
| Belediyeler: | 1.542 / 2.920
|
| Resmî sitesi | www.akparti.org.tr |
2004 yılında yapınan 2004 yerel seçimlerinde, İl Genel Meclisi seçim sonuçlarına göre %41.67'lik oyla birinci parti olan AK Parti, belediyeler bazındaki sonuçlara göre ise 1.950 belediye kazanmıştır. 15 Büyükşehir Belediyesi'nden 11'ini de kazanan AK Parti, Ege ve Güneydoğu Anadolu'daki bazı il belediyeleri hariç tüm Türkiye'de başarılı oldu.
2007 yılında yapınan 2007 genel seçimlerinde daha öncesinde meydana gelen cumhurbaşkanlığı seçimleri tartışmaları ve 27 Nisan Bildirisi gibi tartışmaların ardından %46.58'lik bir oy oranı ile Türkiye tarihinde hükûmette bulunan bir parti olarak girmiş olduğu seçimlerde oy oranını arttıran bir parti oldu. Türkiyenin 81 vilayetinin 80'nin de milletvekili çıkardı (Tunceli hariç).
2009 yerel seçimlerinde ise 15.513.554 seçmenin oyunu aldı. Yüzde 38.8 ile oy oranı düşse de Türkiye genelinde birinci parti konumunu korudu. İstanbul, Ankara gibi 10 büyükşehir belediyesi, toplamda da 1442 belediye kazandı.
Tarihi boyunca girmiş olduğu dört seçimde de birinci parti olarak ipi birinci göğüsledi.
2007 cumhurbaşkanlığı
Partinin 2007 yılına girildiğinde, görev süresi dolmak üzere olan Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in yerine Recep Tayyip Erdoğan'ın aday gösterilmesi ihtimali üzerine özellikle büyük şehirlerde (Ankara, İstanbul, İzmir)'de; ADD, ÇYDD, İstanbul Barosu, DİSK, KESK gibi bazı kurum ve kuruluşlar tarafından "Cumhuriyet Mitingleri" düzenlendi. [12].2008 yılında Ergenekon Operasyonu dahilinde; bu mitinglerin darbeye zemin oluşturmak adına silahlı bir terör örgütü tarafından yapıldığı iddia edildi, yapılan aramalarda bunu destekleyen belgelere rastlandı, ADD başkanı ve emekli Orgeneral Şener Eruygur bu iddialar neticesinde tutuklandı.[12] Tüm gelişmelerden sonra AK Parti tarafından Cumhurbaşkanı adayı olarak Abdullah Gül gösterildi. Bunun üzerine Cumhuriyet Halk Partisi Cumhurbaşkanlığı seçimlerini boykot etti ve seçimler sırasında Genel Kurul'a gelmeyerek cumhurbaşkanlığı seçimi için Genel Kurul'da en az 367 milletvekilinin toplanmış olması gerektiğini iddia etti. Aslen bu iddia Anayasa kaynaklı olmayıp Onursal Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu tarafından ortaya atılmıştı.CHP; ilk oturumda 367 milletvekili bulunmasına rağmen toplam oy 367'nin altında kalınca Cumhurbaşkanlığı seçimi oturumlarının iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Mahkemenin seçimi iptal etmesi üzerine erken seçime gidilme kararı alındı. Parti, 22 Temmuz Seçimleri'nde de oyların %46,7'sini alarak seçimden oylarını arttırarak çıktı. Parti aynı seçimde 18 bin Avro karşılığında AK Robot isimli bir robot kiralamış ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde bu yolla seçim propagandası yapan ilk parti olmuştur. Böylece Erdoğan, hükûmeti kurma görevini aldı.
22 Temmuz Seçimleri'ne göre TBMM'ye giren üçüncü parti konumundaki Milliyetçi Hareket Partisi, CHP'nin aksine Cumhurbaşkanlığı seçimlerini boykot etmek amacıyla Genel Kurul'a gelmeme fikrini benimsemedi ve bunun sonucu olarak AK Parti'nin tekrar aday gösterdiği Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, Türkiye Cumhuriyeti'nin 11. Cumhurbaşkanı oldu.
AKP Kapatma davası
14 Mart 2008 tarihinde Yargıtay Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, "Adalet ve Kalkınma Partisi'nin laikliğe aykırı eylemlerin odağı durumuna geldiği" savıyla, Anayasa Mahkemesi'nde Adalet ve Kalkınma Partisi'nin temelli kapatılması davasını açtı.[15] Başsavcı, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da aralarında olduğu 71 kişinin, siyasetten 5 yıl uzaklaştırılmasını istedi. Bu davanın zamanlaması ve iddianamesindeki eksiklikler sebebiyle o sıralarda hızlanarak sürmekte olan Ergenekon Operasyonu'nu yavaşlatmak için açıldığı iddia edildi. Bu sebeple AK Parti savunmasında dava için google davası ifadesinde bulundu. 30 Temmuz 2008'de açıklanan kararla 10 üyenin 6'sı kapatılması yönünde, 4'ü hazine yardımı kesilmesi yönünde ve Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç'ın ret oyuyla kapatılmadı. Hazine gelirinin yarısının kesilmesi kararı aldı.Adalet ve Kalkınma Partisi ve seçimler
Milletvekili genel seçimleri
Seçim tarihi Genel başkan Alınan oy sayısı Alınan oy oranı Milletvekili sayısı 3 Kasım 2002 Recep Tayyip Erdoğan 10.763.904 34,26% 363 22 Temmuz 2007 Recep Tayyip Erdoğan 16.327.291 46,58% 341Yerel seçimler
Seçim tarihi Genel başkan İl genel meclisi oy sayısı İl genel meclisi oy oranı Belediye başkanlığı sayısı 2004 Recep Tayyip Erdoğan 13,448,587 % 42.18 1783 2009 Recep Tayyip Erdoğan 15,679,075 % 38.17 1500
Copyright Türkiye Rehberi 2006 - 2024. Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası | Feragatname