Evinde yatalak yaşlı ve engelliye bakanlar, devletten para isteyebilir

5579 sayılı 'Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun' 1.2.2007 günü kabul edildi. Yeni düzenleme ile devlet, yatalak yaşlılar ile bakıma muhtaç engellilerin masraflarını üstlenme kararı aldı. Buna göre söz konusu gruba girenlerden resmî ya da özel bakım merkezlerinde bakılanların masrafını devlet karşılıyor.

Evde bakılanlara da belli miktarlarda para yardımı yapılıyor. Ancak bunun bazı şartları var. Özetle yardımdan yararlanacak yaşlı ya da engellinin kendisinin veyahut bakmakla yükümlü olduğu birey sayısına göre kendine düşen ortalama aylık gelirinin, bir aylık ortalama asgari ücret tutarının üçte ikisinden daha az olması gerekiyor.

Kanundan sonra 23.10.2007 günü Resmî Gazete'de 'Bakıma Muhtaç Özürlülerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik' yayınlandı. Buna göre; söz konusu yardımdan ağır özürlü olduğunu ve hayatını başkalarının yardımı olmadan devam ettiremeyeceğini belgelendiren yaşlılar yararlanacak.

Anneniz de yatalak olduğuna göre bu tür bir rapor alabilirsiniz. Bu imkândan faydalanmak isteyen vatandaşlar Sosyal Hizmetler il/ilçe müdürlüklerine doğrudan başvurabilir. Mülki amirler, sağlık kuruluşları, köy muhtarları, genel kolluk kuvvetleri ve belediye zabıta memurları da çevrelerinde bulunan bakıma muhtaç engellilerin bakım hizmetlerinden yararlandırılması amacıyla müracaatta bulunabilir. Ayrıca, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile engellinin kendisi ya da akrabaları da bildirimde bulunabilir. Engellinin bildirimini müteakiben özürlü veya talepte bulunan kişi ya da kurumlar ile il/ilçe müdürlüklerinde ön görüşme yapılır. Bakıma muhtaç engellinin bakım hizmeti talebi doğrultusunda Bakım Hizmetleri Talep Formu düzenlenir.

Kime ne kadar maddi destek sağlanıyor?

Bakıma muhtaç engellilere verilen bakım hizmeti karşılığında ödenecek ücret tutarları aşağıdaki gibidir:

Yatılı bakım merkezlerinden, günde 24 saat bakım hizmeti alan bakıma muhtaç engelliler için 2 aylık net asgari ücret tutarında,

Gündüzlü bakım merkezlerinden, günde 8 saat süreyle tam gün hizmet alan bakıma muhtaç engelliler için bir aylık net asgari ücret tutarında,

Gündüzlü bakım merkezlerinden, günde 4 saat süreyle yarım gün bakım hizmeti alan bakıma muhtaç engelliler için bir aylık net asgari ücretin yarısı tutarında,

Gündüzlü veya yatılı bakım merkezlerinde istihdam edilen bakıcı personel tarafından bakıma muhtaç engellinin ikametgâhında günde 3 saat süreyle hizmet alan bakıma muhtaç özürlüler için bakım merkezine 1 aylık net asgari ücret tutarında,

Akrabaları tarafından günde 24 saat süreyle bakılan bakıma muhtaç engelliler için bir aylık net asgari ücret tutarında ödeme yapılır.

Başvuruda bulunandan istenen belgeler şöyle:

Bakıma muhtaç engellinin başvurusunda, bakıma muhtaç özürlüden, ailesinden veya yasal temsilcisinden aşağıdaki belgeler istenir:

• Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
• İkametgâh belgesi,
• Özürlü sağlık kurulu raporu,

Yatılı ve sürekli bakımı için resmî veya özel bakım merkezine yerleştirilecek olan; 18 yaşını tamamlamamış bakıma muhtaç özürlü için ilgili mahkemelerden alınacak, koruma altına alınması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı. 18 yaşını tamamlamış olup akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle işlerini görememesi veya korunması ve bakımı için kendisine sürekli yardım gerekmesi ya da başkalarının güvenliğini tehlikeye sokması nedenleriyle kısıtlanması gerekli bakıma muhtaç engelli için ilgili mahkemelerden alınacak, kısıtlanması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı,

Bakmakla yükümlü olunan bireyler kapsamındaki kişilerin gelir ve mal durumuna ilişkin yazılı beyanı ve taahhüdü ile beyanın içeriğine dair belgeler,

• İki adet vesikalık fotoğraf,
• Varsa öğrenim durumunu gösterir belge veya sureti,
• Özürlünün vasisi var ise, vesayete ve vasi atanmasına ilişkin mahkeme kararı,
• Anne-babanın boşanmış olması hâlinde, boşanmaya ilişkin mahkeme kararı.

İnceleme ve tespitten sonra ödeme yapılıyor

İl veya ilçe sosyal hizmetler müdürlüğüne bildirimi yapılan ve belgeleri tamamlanan engelli ve ailesi hakkında, bakım hizmetleri değerlendirme heyeti, özürlüyü ve ailesini ikametgâhında, ikametgâh adresinde yaşamıyorlar ise fiilen yaşadıkları yerde ziyaret ederek, bakım raporunu hazırlar.

Bakım raporunun hazırlanması sürecinde, engelliye ait veya bakmakla yükümlü olunan birey sayısına göre özürlüye düşen gelir ile özürlünün ve ailesinin fiziksel, zihinsel, duygusal, psiko-sosyal ve demografik özellikleri ve özgeçmişleri, özrü ve özürlüyü kabullenme durumu tespit edilerek özürlünün hakları, yararlanabileceği özel eğitim, mesleki rehabilitasyon, tıbbî tedavi ve rehabilitasyon, sosyal yardımlar, koruyucu aile, evlat edindirme gibi hizmetler hakkında değerlendirme yapılır. Varsa kanaat ve teklif belirtilir. Ayrıca gözlemlenen yaşam standardı ile beyan edilen gelir arasında farklılık görülmesi hâlinde, gelire ilişkin ilave bilgi ve belge istenir. Resmî veya özel kişi, kurum ve kuruluşların bilgilerinden yararlanılır. Bakmakla yükümlü olunan bireyler tanımında belirtilen tüm bireylerin gelirleri, toplam gelire dâhil edilir.