Daha önce 2009 Temmuz'unda çalıştığım kurumdan çıkarılarak 10 ay işsizlik maaşı aldım. 2010 Temmuz'unda tekrar işe girdim ve şu an işten çıkarılmamız söz konusu. Bu durumda ikinci kez işsizlik maaşı alabilir miyim? Şartları nelerdir?
Devrim KUKUK
Sayın Kukuk, 4447 Sayılı
İşsizlik Sigortası Kanunu gereğince, işsizlik sigortasından işsizlik ödeneği alınabilmesi için geriye doğru 3 takvim yılı (1080 gün) içinde en az 600 gün (20 ay) prim ödemek gerekir.
Madde 50 - (Değişik fıkra: 15/05/2008 - 5763 S.K./15. md.) Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkıdır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 39'uncu maddesine göre on altı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemez.
Kanun'un 53'üncü maddesine göre; hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde;
- a) 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
- b) 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
- c) 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün süreyle işsizlik ödeneği verilir.
İşsizlik ödeneği her ayın sonunda işsizin kendisine ödenir. İlk işsizlik ödeneği ödemesi ise ödeneğe hak kazanılan tarihi izleyen ayın sonuna kadar yapılır. Sigortalının kusurundan kaynaklandığı belirlenen fazla ödemeler yasal faiziyle birlikte geri alınır. Ölen sigortalı işsizlere ait fazla ödemeler geri tahsil edilmez.
TEKRAR İŞE GİRERSE SÜRE TAMAMLANABİLİR
Sigortalı, işsizlik ödeneği süresini doldurmadan tekrar işe girer ve işsizlik sigortasından yararlanma şartı tamamlamadan işsiz kalırsa, daha önce hak ettiği işsizlik ödeneği süresini tamamlayabilir.
600 GÜN TEKRAR ÇALIŞMAK GEREKEBİLİR
İlk işsiz kaldığında hak ettiği (6-810 aylık) işsizlik ödeneklerini tamamen alan birisi ise yeniden işsizlik ödeneği hak edebilmek için (işsizlikten sonraki) işe girme tarihinden itibaren en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemesi gerekir. Siz ödenek aldıktan sonra 2010 Temmuz ayında tekrar işe girmişsiniz. Primleriniz ayda 30 gün üzerinden ödeniyorsa 12 aylık, yani 360 günlük işsizlik sigortası prim ödenmesi süreniz oluyor. Bu sebeple 600 günden az olduğundan 2011 Temmuz'unda işsiz kaldığınızda işsizlik ödeneğinden faydalanamazsınız.
Özel borsa çalışanları ikramiye alamaz
Ali Bey, sormak istediğim, memuriyetten ayrılanların tazminat alabilmeleriyle ilgili. Babam 1978-1987 yılları arasında ticaret borsasında çalışıyorken istifa ederek ayrıldı. SGK'ya dilekçe gönderdik. "Başkanlığımız kayıtlarında kaydınıza rastlanamamıştır" cevabı geldi. Bunun üzerine babam hizmet dökümü aldı (ticaret borsasından); bu dökümde babamın Emekli Sandığı Vakıf Genel Müdürlük numarası var. Ticaret borsası özel sandığa bağlıymış sanırım, hizmet dökümü elimizde, nasıl bir yol izleyebiliriz? Babam da tazminata hak kazanabilir mi?
Tamer AÇAN
Sayın okurum, babanız 506 Sayılı (veya 5510 Sayılı) Sosyal Sigortalar Kanunu'nun geçici 20'nci maddesine göre kurulmuş özel borsa-banka sandıklarına bağlı olarak çalışmış; yani 5434 Sayılı Kanun'a tabi TC Emekli Sandığı Kanunu'na bağlı çalışmamış. İkramiye sadece 5434 Sayılı Kanun'a tabi çalışanlar için geçerlidir. Babanız kendisi istifa ettiği için esasen 1475 Sayılı Kanun'a göre alması gereken kıdem tazminatı hakkından olmuş. Yapacak bir işlem yok.
Ali Tezel - Bloomberg